Khi bàn về nước thải, nhiều người vẫn còn thắc mắc rằng chỉ số TSS là gì và chúng có tầm quan trọng thế nào? Trên thực tế, TSS được dùng để đánh giá mức độ nhiễm của nguồn nước ra sao? Tất cả sẽ được giải quyết qua bài viết sau đây của HANA.
1/ TSS là gì? Ý nghĩa và nguồn gốc của TSS
TSS là viết tắt của cụm từ tiếng Anh – Total Suspended Solids với ý nghĩa là tổng chất rắn lơ lửng. Đây chính là những hạt nhỏ lơ lửng, không hòa tan. Chúng có thể là các hạt vô cơ, chẳng hạn như đất sét, phù sa và các hạt bùn, hoặc hạt hữu cơ, chẳng hạn như sợi thực vật, tảo và vi khuẩn…
Ý nghĩa của TSS
Trong xử lý nước thải, TSS được hiểu là là trọng lượng khô của chất rắn được bộ lưới lọc giữ lại. Vì thế mà người ta dựa vào chỉ số TSS để đo lường chất lượng nước thải sau xử lý. Khi chỉ số TSS cao thì khi đó trong nước đang có nhiều chất rắn lơ lửng và nếu chúng không phân hủy được sẽ gây hại trực tiếp cho môi trường. Đồng thời, nếu có thể phân hủy thì nó cần một lượng oxy đủ để thực hiện quá trình này. Khi đó, chúng sẽ làm giảm nồng độ oxy hòa tan trong nước.
Bên cạnh đó, các chuyên gia còn sử dụng chỉ số TSS để thực hiện phân loại rõ ràng từng mực nước. Một kế hoạch xử lý sau đó được triển khai để tái sử dụng nước hoặc giảm thiểu mức độ ô nhiễm trước khi nó được đưa trở lại môi trường.
Nguồn gốc của TSS
Chỉ số TSS chủ yếu xuất hiện trong rác sinh hoạt và chất thải của các ngành công nghiệp. Dưới đây là một số tác nhân, nguyên do làm sinh ra TSS:
- Quá trình xói mòn đất.
- Những hạt rắn lơ lửng có nguồn gốc từ tự nhiên hoặc phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh tế của con người.
Chất rắn lơ lửng chủ yếu tồn tại ở trong nước trên các bề mặt (sông, suối, ao, hồ…). Chúng xuất hiện khá trong các mạch nước ngầm do trong quá trình hình thành thì nước ngầm đã được lọc và thoát vô cùng kỹ lưỡng.
2/ Những tác hại khi chỉ số TSS quá cao
Khi chỉ số TSS cao, đồng nghĩa với việc chất rắn lơ lửng trong nước đang ở mức cao. Chất rắn lơ lửng trong nước thải thường được chia thành hai loại phân hủy và không phân hủy.
Trường hợp chất rắn lơ lửng không thể phân hủy: sẽ mang lại những ảnh hưởng trực tiếp và có hại đến môi trường.
Chất rắn lơ lửng có thể phân hủy: do quá trình phân hủy cần oxy nên chúng sẽ làm cho lượng oxy hòa tan trong nước có thể giảm. Mặt khác, khi ở môi trường thiếu oxy, nước thải sẽ xảy ra quá trình phân hủy kỵ khí làm sản sinh ra các chất gây mùi hôi như H2S và CH4.
TSS cao làm tăng nhiệt độ nước thông qua quá trình phân hủy yếm khí và ảnh hưởng đến môi trường sống của thủy sinh vật và vi sinh vật.
Chỉ số TSS cao quá mức có thể giảm khả năng sinh sản, giảm sức đề kháng của sinh vật. Nó làm giảm quá trình quang hợp ở các sinh vật và thực vật dưới nước, làm giảm lượng oxy được tạo ra nên hậu quả chính là sự phát triển chậm của hệ sinh thái thủy sinh.
3/ Cách xử lý TSS trong nước thải
Xử lý TSS bằng phương pháp lắng
Quá trình lắng sẽ được diễn ra cơ học trong ao lắng. Dòng chảy liên tục của nước được chia thành bốn phần: phần đầu vào, phần lắng, phần nén bùn và phần đầu ra.
Ở khu vực đầu vào, các dòng nước chảy liên tục về phía trước theo cùng một hướng. Sự lắng xảy ra trong khu vực lắng khi nước chảy về phía khu vực đầu ra. Nước tại đây sẽ được tác cặn và chảy ra ngoài tại khu vực đầu ra. Các hạt lắng dưới đáy lúc này sẽ đọng lại trong vùng nén bùn, xả cặn.
Xử lý TSS bằng phương pháp keo tụ
Keo tụ và tạo bông được đánh giá là hai quá trình có thể kết hợp để xử lý TSS vô cơ một cách hiệu quả. Quá trình này cũng diễn ra trong bể lắng.
Tại bể lắng ngang hoặc đứng, tồn tại một số hạt không thể lắng một cách tự nhiên. Chính vì thế mà sẽ xảy ra hiện tượng cặn bã nổi ở nước đầu ra. Do đó, người ta thêm chất keo tụ vào nước để cải thiện khả năng tách cặn ra khỏi nước. Các chất này có tác dụng liên kết các chất rắn lơ lửng lại với nhau và làm cho chúng đủ nặng để lắng xuống. Phèn nhôm, PAC và polyme chính là một số hóa chất điển hình thường được dùng để keo tụ.
Sự tạo bông là quá trình kết hợp các hạt keo đã tích tụ thành bông cặn lớn có thể phân giải bằng biện pháp hóa học.
Xử lý TSS bằng vi sinh vật
TSS có thể được xử lý hiệu quả, tiết kiệm và thân thiện với môi trường nhờ các chủng vi sinh vật. Khi vi khuẩn được thêm vào hệ thống, chúng sẽ nhanh chóng sử dụng chất hữu cơ để tổng hợp, từ đó phát triển và thực hiện phân bào. Cơ chế này cho phép vi sinh vật phát triển nhanh chóng và giảm đáng kể chỉ số TSS trong nước thải.
TSS là một chỉ tiêu quan trọng không thể bỏ qua khi đánh giá chất lượng của nước thải. Việc xử lý, làm giảm chỉ số này hiện nay vẫn còn khiến nhiều cơ sở sản xuất đau đầu. Ngoài những phương pháp cơ bản, mỗi nguồn nước thải còn có nhiều đặc trưng riêng, đòi hỏi phải có những quy trình và liệu lường được điều chỉnh cho phù hợp.
Để đảm bảo sở hữu một hệ thống xử lý nước thải nói chung và xử lý TSS nói riêng một cách hiệu quả, mời bạn liên hệ Công ty Giải pháp môi trường HANA ngay để được tư vấn và thi công bởi sự tham gia của đội ngũ chuyên gia đầy kinh nghiệm:
Hotline: 0985.99.4949
Địa chỉ: 20/6 Nguyễn Văn Dung, P.6, Q. Gò Vấp, TP. HCM
Email: mail@moitruonghana.com
